Թեմայտիկ հարցեր և վարժություններ՝
1. –Ինչո՞ւ է ջրածինը համարվում համար մեկ տարրը Տիեզերքում…
Տիեզերքում ջրածինը ամենատարածված տարրն է. Կազմում է աստղերի և Արեգակի զանգվածի մոտ կեսը, Արեգակի մթնոլորտի 84%-ը: Երկրագնդի վրա ջրածինը առաջացնում է համար մեկ նյութը՝ ջուրը (H2O): Ջրածնի պարունակությունը երկրակեղևում 0,15% է, ընդհանուր պարունակությունը Երկրի վրա 1%:
2.– Ջրածինը համարվում է ապագայի վառելանյութ. ինչո՞ւ. …
Ջրածնային վառելիքն էկոլոգիապես անվտանգ է, այրելիս միայն ջուր է առաջանում, ուստի ջրածինն էկոլոգիապես մաքուր և իդիալական վառելանյութ է: Ջրածնի այրման ջերմությունը մի քանի անգամ մեծ է ցանկացած այլ վառելանյութի այրման ջերմությունից: Ջրածնի մեկ գրամի այրումից ստացվում է 120 կՋ ջերմություն, մինչդեռ նույն քանակաի բենզինից 46 կՋ: Եթե ջրածնի համար որպես հումք դիտարկենք ջուրը, ապա կհասկանանք, որ ջրածնի պաշարները Երկրի վրա անսպառ են: Ապագայի վառելանյութը էժան ջրածինն է:
Թեմատիկ հարցեր և վարժություններ.
3.- Բնութագրեք ջրածին քիմիական տարրը.
ա) քիմիական նշանը. ..
Ջրածինը (Hydrogenium լատիներեն ջուր ծնող) , քիմիական նշանը՝ H
բ) հարաբերական ատոմային զանգվածը. ..
Ջրածնի հարաբերական ատոմային զանգվածը՝ Ar(H)=1
գ) մետա՞ղ է. թե՞ ոչ մետաղ.
Ոչ մետաղ
դ) դիրքը պարբերական համակարգում.այսինքն ո՞ր պարբերության և ո՞ր խմբի տարր է
Ջրածինը պարբերական համակարգի առաջին պարբերության՝ առաջին խմբի, մեկ կարգաթվով տարրն է:
ե) ատոմի կառուցվածքը`(միջուկի լիցքը. ..միջուկում պրոտոների թիվը. ..էլեկտրոնների թիվը…էներգետիկ մակարդակների թիվը )
Ջրածնի ատոմը կազմված է 1 պրոտոնից:
4. –Ջրածնի վալենտականությունը և օքսիդացման աստիճանը միացություններում.գրեք օրինակներ. ..
Վալենտականությունը՝ I
Օքսիդացման աստիճան +1,0, -1
H+1Cl, H2, NH-13
5.- Գրեք. ջրածին պարզ նյութի բանաձևը՝.. ..և որոշեք նրա
հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը ` Mr և մոլային զանգվածը` M գ/ մոլ …
H2-ջրածին պարզ նյութ
Mr(H2)=2×1
M=Ջ գ/մոլ
6.- Որոշեք ջրածինը օդից ծանր է թե՞ թեթև. քանի ՞ անգամ. ..
Ջրածինը 14 անգամ թեթև է օդից:
7.– Լաբորատորիայում ինչպե՞ս կարելի է ստանալ ջրածին և այրել, գրեք համապատասխան ռեակցիաների հավասարումները. …
Լաբարատոր պայմաններում ջրածին են ստանում որոշ մետաղների և թթուների փոխազդեցությունից:
Zn+2HCl=ZnCl2+H2
Mg+2HCl=MgCl2+H2
8.- Ո՞րն է ջրածնի առաջացրած և Երկրագնդում ամենատարածված բարդ նյութը. գրեք այդ նյութի քիմիական բանաձևը և որոշեք ջրածնի զանգվածայլն բաժինը (%)
Ամենատարածված բարդ նյութը ջուրն է՝ H2O
Mr(H2O)=18
COH=Ar(H)x2/Mr(H2O)x100%=1×2/18×100=11%
9:- Որտե՞ղ են կիրառում ջրածինը….
Մեծ քանակով ջրածին է ծախսվում քլորաաջրածին սինթեզելու և աղաթթու ստանալու համար: Արտադրվող ջրածնի 50% ավելին ծախսվում է նավթի մշակման համար:Ջրածինը կիրառվում է նաև մետաղների եռակցման սարքում, օքսիդներից մետաղների ստացման համար, բուսական յուղերից մարգարին ստանալու համար:
Մանե Հովհաննիսյան 