Ռուսաստա՞ն, թե՞ Արևմուտք

Ձեր կարծիքով՝ հայ գործիչները Հայաստանի ազատագրության հարցը 18-րդ դարասկզբին պետք է կապեին Եվրոպայի՞, թե՞ Ռուսաստանի հետ: Իսկ այսօ՞ր։ Հիմնավորե՛ք պատասխանը։

Ես կարծում եմ, որ Հայաստանը պետք է իր հույսը կապեր Եվրոպայի հետ, քանի որ Եվրոպան թուրքերին համարում էր թշնամի, Թուրքիայից վտանգ էր սպասում, այդ պատճառով Հայաստանին որոշ չափով համարում էր դաշնակից: Ցիտում եմ գրքից մի հատված.

Օսմանյան կայսրության և Սեֆյան Իրանի թուլացումն ազատագրման իրական հույս էր ներշնչում: Եվրոպական առանձին երկրներ, որոնք հասկացել էին օսմանյան թուրքերից սպասվող վտանգը, համարվում էին Հայաստանի հնարավոր դաշնակիցներ: Էական հանգամանք էր նաև օսմանահպատակ ժողովուրդների` հույների, ասորիների, վրացիների, անգամ քրդերի, եզիդների համատեղ պայքարի պատրաստակամությունը:

Հիմա ավելի խորը հիմնավորեմ իմ կարծիքը՝

1.Այն ժամանակ, ինչպես և այսօր, հայ ժողովրդի մի ստվար մասը իր «փրկությունը» կապում էր Ռուսաստանի հետ: Բայց ես կարծում եմ, որ դա կլինի դարեր շարունակ մեր թույլ տված սխալների շարունակությունը, որը կտանի Հայաստանի վերջնական կործանմանը: XIX դ. սկզբին հայ ժողովուրդը, օտար տիրապետությունից իր ազատագրման հույսը կապելով Ռուսաստանի հետ, ռուս-պարսկական և ռուս-թուրքական պատերազմներում բազմակողմանի օգնություն է ցույց տվել ռուսական զորքերին: Սակայն Արևեյան Հայաստանի՝ Ռուսաստանին միացնելուց հետո Հայաստանի ազատագրության ծրագրերին ռուսական արքունիքն ընթացք չտվեց:
Մի կողմից Ռուսաստանը հաերին համարում էր իր «բարեկամ» ժողովուրդ, իսկ մյուս կողմից հարվածում նրանց՝ աճուրդի հանելով հայկական տարածքները հենց հայերի թշնամիների հետ: Հայտնի է, որ 1921 թվականի մարտի 16-ին քեմալական թուրքերի և բոլշևկիյան ռուսների միջև Մոսկվայում կնքվեց «Կարսի պայմանագիրը», ըստ որի Թուրքիային են անցել Կարսի մարզը՝ գրեթե ամբողջությամբ, և Սուրմալուի գավառը (որը նախկինում երբեք չէր գտնվել Թուրքիայի կազմում)՝ ներառյալ Արարատ լեռն  իր հարակից շրջաններով, իսկ Ադրբեջանին՝ Նախիջևանի շրջանը, որը սահմանվել է որպես ինքնավար կազմավորում: Արդյունքում Հայաստանը կորցրել է իր տարածքի գրեթե կեսը…
Կարծում եմ՝ դա դավադրություն էր Հայաստանի Հանրապետության նկատմամբ, առանց Հայաստանի Հանրապետության ներկայացուցչության և իմացության ստորագրել այդ խայտառակ պայմանագիրը:
Նույն թվականի հուլիսին Ռուսաստանի մասնակցությամբ Արցախը բռնակցվեց Խորհրդային Արդբեջանին, որը հետագայում դարձավ մի շարք պատերազմների առիթ: Մեր օրերում հայտնի են Արցախյան ազատամարտը, Քառօրյա պատերազմը և 44-օրյա պատերազմը…

2.Ինչպես այսօր Հայաստանում իշխանությունները բաժանվում են երկու մասի՝ ռուսամետ և արևմտամետ, այնպես էլ այն ժամանակ հայ իշխանությունների մի մասը ռուսամետ էր, մյուսը՝ պարսկամետ:
3.1992թ. Հայաստանը միացավ ՀԱՊԿ (Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպություն) տարածաշրջանային միջազգային կազմակերպությանը, որի գործունեության նպատակներն են հանդիսանում «խաղաղության, միջազգային և տարածաշրջանային անվտանգության ու կայունության ամրապնդումը, հավաքական պաշտպանության վրա հիմնված անդամ երկրների անկախության, տարածքային ամբողջականության, ինքնիշխանության ապահովումը»:Սակայն, ցավով պետք է նշեմ, որ և՛ Քառօրյա, և՛ 44-օրյա պատերազմներում ՀԱՊԿ-ը այդպես էլ չմիջամտեց և չկատարեց իր պարտականությունները…

4. 44 օրյա պատերազմը դադարեցնելու նպատակով կնքվեց եռակողմ պայմանագիր Ռուսաստանի միջամտությամբ և կրկին անգամ ոչ ի օգուտ մեզ: Ադրբեջանին անցան մի շարք տարածքներ, այդ թվում նաև Արցախի մեծ մասը: Ըստ պայմանգրի՝ Արցախի մնացյալ տարածքը պետք է անցներ ռուս խաղաղապահների հսկողության տակ: Բայց վերջին երկու տարվա ընթացքում շատ հաճախ ադրբեջանցիները խախտել են և շարունակում են խախտել պայմանագիրը, ներխուժել ՀՀ տարածք, և կրկին անգամ ռուս խաղաղապահները չեն միջամտում:

5. Այսօր, ցավոք, Հայաստանում մեծ մասը կարծում են, որ մեր միակ «փրկությունը» Ռուսաստանի կազմի մեջ մտնելն է: Այս հարցում ես նաև խիստ դատապարտում եմ արցախցիների դիրքորոշումը, ովքեր կարծում են, որ, մտնելով Ռուսասատնի կազմի մեջ, կարող են փրկել Արցախը: Սակայն պետք չէ կրկնել նույն սխալները: Արցախը մենք միայն կարող ենք փրկել զարգանալով, կրթվելով, հզորանալով և հույսներս միայն մեր վրա դնելով: Պատահական չէ, որ ռուսներին անվանում են «սպիտակ թուրք»: Դարեր շարունակ մենք միայն տուժել ենք իրենց «բարեկամը» լինելով: Ժամանակն է, որպեսզի մենք սկսենք վարել խելացի դիվանագիտություն և զարգացնել Հայաստանը: Ամեն դեպքում, կարծում եմ՝ Արևմուտքի հետ մեր հարաբերությունները խորացնելը ավելի շահեկան կլինի այս փուլում: Նաև չեմ կիսում այն կարծիքը, որ Հայաստանը փոքր է, աղքատ, շրջապատված թշնամիներով և չի կարող ոչինչ անել իրենից մի քանի անգամ բնակչության թվով մեծ և հզոր թշնամու դեմ: Այստեղ ես կարող եմ Իսրայելի օրինակը բերել, թե ինչպես այդ նորաստեղծ, փոքր պետությունը կարող է աշխարհին թելադրել իր օրենքները և հաշվի նստել հզոր երկրների հետ․․․մինչդեռ մեզնից պակաս թշնամիներ չունի: Իսկ պատճառն ակնհայտ է՝ քանի որ նրանք վարում են ճիշտ քաղաքականություն, զարգանում են, կրթվում և հույսները դնում միմիայն իրենց վրա: 

Երբեք ուշ չէ…

Homework 21. 04. 22

I. Complete the sentences.

Although it was raining heavily, but I had to leave the house.

He didn’t bring any arguments to prove his innocence, however, I believed in him.

Besides being harsh he is irresponsible as well.

I would like you  to make a cup of tea for me.

He likes criminal comedies whereas his brother is a fan of detective.

No matter how tired you are, you still have to finish your homework today.

II. Interpret the following sayings.

The darkest hour is just before the dawn.

The phrase/proverb “darkest hour is just before the dawn” means that there is always a ray of hope even in the worst situations, or circumstances.

Genius is one percent inspiration and 99 percent perspiration.

Genius is one percent inspiration and ninety-nine percent perspiration is a quote that says that you achieve things primarily through hard work rather than creative ideas. This famous quote is attributed to American inventor Thomas Edison.

Instead of giving a man a fish, teach him to catch it.

It is better to teach people how to do something themselves than to just do it for them. This expression is just part of the full proverb, If you give a man a fish, he eats for a day; If you teach a man to fish, he eats for a lifetime.

Half a loaf is better than no bread.

Half a loaf is better than none. Something is better than nothing, even if it is less than one wanted.Half a loaf is better than none is primarily the American version of the proverb; half a loaf is better than no bread is primarily the British version of the proverb.

Know which way the wind blows.

To understand or realize how a situation is developing and use this in deciding what to do.

Married in haste, repent at leisure.

This means that if you marry someone without knowing him or her very well, you will later feel sorry that you got married.

Rearranging the deckchairs on the Titanic.

Used for saying that someone is wasting time dealing with things that are not important, and is ignoring a much more serious problem.

Առարկայի կառուցումը բարակ ոսպնյակում

• Ինչով են տարբերվում առարկայի իրական և կեղծ պատկերներները:

Եթե լուսատու կամ լուսավորված առարկայի որևէ S կետից արձակվող երկու կամ ավելի ոսպնյակով անցնելուց հետո հատվում են որոշակի S₁ կետում, ապա վերջինս անվանում են S կետի իրական պատկեր: Եթե S կետից ելնող տարամետ ճառագայթները, ոսպնյակում բեկվելուց հետո, դարձյալ տարամիտում են, բայց դրանց շարունակությունները հատվում են որոշակի S₁ կետում, ապա S₁-ը կոչվում է S կետի կեղծ պատկեր:  Առարկայի տարբեր կետերի իրական (կամ կեղծ) պատկերների ամբողջությունը կոչվում է առարկայի իրական (կամ կեղծ) պատկեր:

• Որոնք են այն «հարմար» ճառագայթները, որոնց օգնությամբ սովորաբար կառուցում են առարկայի պատկերը ոսպնյակում:

Առարկայի յուրաքանչյուր կետից ելնող անհամար ճառագայթներից, սովորաբար, ընտրվում են որևէ երկուսը, որոնց ընթացքը ոսպնյակում հայտնի է: Հայտնի են նաև «հարմար» ճառագայթների (կամ դրանց շարունակությունների) հատման կետերի դիրքերը՝ ոսպնյակի նկատմամբ: Այդ դիրքերն էլ ստեղծում են առարկայի իրական (կամ կեղծ) պատկերը: Այդպիսի «հարմար» ճառագայթներն են՝

1. Ոսպնյակի օպտիկական կենտրոնով անցնող ճառագայթը,
2. Գլխավոր օպտիկական առանցքի զուգահեռ տարածվող ճառագայթը,
3. Ոսպնյակի կիզակետով անցնող ճառագայթը:

• Գրեք բարակ ոսպնյակի բանաձևը:

Բարակ ոսպնյակի բանաձևը՝

• Ինչն են անվանում ոսպնյակի խոշորացում: Գրեք խոշորացման բանաձևը:

Պատկերի՝ առարկայի համեմատությամբ մեծ կամ փոքր չափը բնութագրվում է մի հարաբերական մեծությամբ, որը կոչվում է ոսպնյակի խոշորացում և հավասար է պատկերի և առարկայի համապատասխան գծային չափերի հարաբերությանը:

Եթե ոսպնյաի խոշորացում նշանակենք Г (գամմա) տառով, իսկ առարկայի և պատկերի գծային չափերը՝ հ-ով և հ₁-ով, ապա, ըստ սահմանման՝

Апрель

Читаем классику.

Текст для чтения:  Повесть Пушкина   «Метель»

Ответить на вопросы։

1.Что помешало обвенчаться Владимиру и Марье Гавриловне?

Что помешало Владимиру приехать в церковь?

Его помешало метель.

Почему решили Владимир и Марья Гавриловна обвенчаться тайно?

Потому что родители Марьии были против их брака.

Что случилось с Марьей Гавриловной после неудавшегося побега?

Она сильно заболела.

Каково было содержание письма, отправленное родителями Марьи Гавриловны

Владимиру?

Родители  Марьи Гавриловны объявили Владимиру согласие на брак.

Каков был ответ Владимира?

Он объявлял им, что нога его не будет никогда в их доме, и просил забыть о несчастном, для которого смерть остается единою надеждою.

В каком году происходили события рассказа?

Событя происходили в 1811-1812 гг.

Кто оказался в церкви на месте Владимира?

Бурмин.

Читаем современную прозу. Прочитать рассказ Елены Долгопят “ Часы”

Интересная особенность рассказа «Часы» состоит в том, что, несмотря на очень небольшой объем, в произведении описывается сразу много самых разных по своей динамике событий.

Задания:

Выделить события, которые происходят в тексте

Главная героиня, пишущая от первого лица, мечтала стать криминалистом. Проучившись два с половиной года, изучив физику, дактилоскопию, механику, баллистику и множество иных профессиональных дисциплин, она становится домохозяйкой: следит за домом и воспитывает детей. Лялю увезли в больницу, а дом Ивана Андреевича аграбили. После долгих попыток распознать лицо грабителя по описяниям Ивана Андреевича они смогли найти грабителя с помощью картины с рыцарем, который был похож на грабителя.

Рассказ завершается резко и непонятно для читателя — героиня рассказа «разгадывает» загадку, ответом на которую становится портрет рыцаря 15 века. Как это понимать?

В ярком круге настольной лампы мы с Иваном Андреевичем рассмотрели репродукции из многочисленных живописных альбомов, собранных им за всю жизнь. На третий вечер Иван Андреевич узнал грабителя. Он был рыцарем со строгим лицом, только что убившим противника в честном поединке. Рыцарь снял шлем. Заходящее солнце смотрело в его усталое лицо. Портрет был написан пять веков назад.

Именно по этому странному портрету преступник был опознан.

Отрывок из рассказа «Часы»

Проект “ Школа жизни”

Выберите одну из тем  по интересующей вас области: «Карьера», «Социальные сети и интернет», «Образование», «Психология и отношения».   Выскажите все те мысли, которые у вас возникают по выбранной теме. Конечно, вы должны сначала изучить ее, почитать статьи, посмотреть выступления известных людей.

Жизнь в интернете как на ладони

Одним из величайших изобретений 20 века был Интернет. А что такое интернет? Благодаря интернету мы можем поддерживать связь с нашими друзьями, даже если они находятся в другой стране. Благодаря интернету мы можем найти ответ на любой вопрос. Благодаря интернету мы можем многому научиться, узнать, что происходит в мире и так далее.

За короткое время интернет стал неотъемлемой частью жизни людей.

В Интернете создано великое множество социальных платформ, таких как Facebook, Instagram, Telegram, Youtube, WhatsApp и др.

С каждым годом роль интернета в жизни людей возрастает. Сегодня некоторые люди работают из дома через интернет. Люди могут заказать все, что они хотят из дома в интернете. Многие студенты учатся онлайн. Например, пока я в Китае, я учусь онлайн в Высшей школе Мхитара Себастаци в Ереване, Армения.

Жить стало намного легче. Некоторые даже утверждают, что мир не может существовать без интернета. Но я сама так не думаю.

В начале я сказала, что интернет — одно из величайших изобретений 20-го века, но в то же время он стал одной из самых больших проблем 21-го века…

Интернет изменил способ мышления людей. Очень часто люди распространяют в интернете фейковые новости, которые могут иметь пагубное влияние на окружающих. Интернет часто может плохо влиять на нашу повседневную жизнь, наше настроение, даже на наше психическое здоровье…

Иногда я вижу так много новостей (которые почти всегда плохого содержания), и чувствую, что все это слишком много. Иногда мой мозг, не понимает, что правильно, а что неправильно. Я не знаю, кому верить, а кому нет. Иногда я устаю читать количество людей, которые умирают от Covid-19 каждый день, или читать и думать о нездоровой ситуации в мире. Печально, но каждый день новости либо о коронавирусе, либо о войне, о стихийном бедствии, о политическом конфликте. Ситуацию особенно усугубляют те, кто распространяет фейковые новости. И это еще больше смущает нас…

В 21 веке появилась «человеческая свобода слова», а это значит, что люди сегодня могут выражать свое мнение, не опасаясь быть пойманными. Но в 20 веке все было иначе. Речь людей была ограничена, люди не могли выражать собственное мнение. Правительство все ограничивало. (я про СССР). Я против ограничения человеческой речи, но в то же время я против слишком большой свободы, когда люди вольны говорить то, что хотят. Людям дается возможность быть свободными, но они злоупотребляют этой свободой. Если бы люди не были так свободны, в мире не было бы столько фейковых новостей, не было бы столько проблем…

Кто знает …

Մոտիվացիա: Ի՞նչ է մոտիվացիան

Ի՞նչ է մոտիվացիան

Մոտիվացիան այն գործընթացն է, որը նախաձեռնում, ուղղորդում և պահպանում է նպատակաուղղված վարքագիծը: Դա այն է, ինչ ստիպում է մեզ գործել՝ լինի դա մի բաժակ ջուր խմելը ծարավը նվազեցնելու համար, թե գիրք կարդալ՝ գիտելիքներ ձեռք բերելու համար:

Մոտիվացիան ներառում է կենսաբանական, հուզական, սոցիալական և ճանաչողական ուժերը, որոնք ակտիվացնում են վարքը: Առօրյա օգտագործման մեջ «մոտիվացիա» տերմինը հաճախ օգտագործվում է նկարագրելու համար, թե ինչու է մարդը ինչ-որ բան անում: Դա մարդկային գործողությունների շարժիչ ուժն է:

Մոտիվացիան չի վերաբերում միայն այն գործոններին, որոնք ակտիվացնում են վարքագիծը. այն նաև ներառում է այն գործոնները, որոնք ուղղորդում և պահպանում են այս նպատակաուղղված գործողությունները (թեև նման շարժառիթները հազվադեպ են ուղղակիորեն դիտարկելի): Արդյունքում, մենք հաճախ ստիպված ենք լինում եզրակացնել այն պատճառները, թե ինչու են մարդիկ անում կամ չեն անում ինչ որ մի բան:

Ի՞նչն է թաքնված այն շարժառիթների հետևում, թե ինչու ենք մենք գործում: Հոգեբաններն առաջարկել են մոտիվացիայի տարբեր տեսություններ, այդ թվում՝ մղման տեսություն, բնազդի տեսություն և հումանիստական  տեսություն (օրինակ՝ Մասլոուի կարիքների հիերարխիան): Իրականությունն այն է, որ կան բազմաթիվ տարբեր ուժեր, որոնք առաջնորդում և ուղղորդում են մեր շարժառիթները:

Մոտիվացիայի տեսակները

Մոտիվացիայի տեսակներն են դրական, բացասական, արտաքին կամ ներքին.

• Արտաքին դրդապատճառներն այն դրդապատճառներն են, որոնք առաջանում են անհատից դուրս և հաճախ ներառում են պարգևներ, ինչպիսիք են գավաթները, փողը, սոցիալական ճանաչումը կամ գովասանքը:

• Ներքին դրդապատճառներն այն դրդապատճառներն են, որոնք բխում են անհատի ներսից, ինչպես, օրինակ, բարդ խաչբառ անելը զուտ խնդիր լուծելու անձնական բավարարվածության համար:

Մոտիվացիայի կիրառումը

Մոտիվացիայի շատ տարբեր կիրառումներ կան: Այն ծառայում է որպես առաջնորդող ուժ մարդկային բոլոր վարքագծի համար, բայց հասկանալը, թե ինչպես է այն աշխատում և այն գործոնները, որոնք կարող են ազդել դրա վրա, կարող են կարևոր լինել մի շարք առումներով:

Մոտիվացիան հասկանալը կարող է.

• Օգնել բարելավել մարդկանց արդյունավետությունը, երբ նրանք աշխատում են նպատակներին հասնելու համար

• Օգնել մարդկանց քայլեր ձեռնարկել

• Խրախուսել մարդկանց զբաղվել առողջության վրա հիմնված վարքագծով

• Օգնել մարդկանց խուսափել անառողջ կամ ոչ հարմարվողական վարքագծից, ինչպիսիք են ռիսկի դիմելը և կախվածությունը

• Օգնել մարդկանց ավելի շատ վերահսկել իրենց կյանքը

• Բարելավել ընդհանուր բարեկեցությունը և երջանկությունը

Նպատակին հասնելու համար հիմնականում երեք կոմպոնենտներ կան: Դրանք են՝ ակտիվությունը, համառությունը և ինտենսիվությունը:

Թարգմանության հղումը՝ https://www.verywellmind.com/what-is-motivation-2795378

Պարապումք 26

137

ax²+bx+c<0

ա) 10x-x²>1

-x²+10x-1>0

x²-10x+1<0

բ)4x²-6>9

4x²-6x-9>0

-4x²+6x+9<0

գ)7<14x+2x²

-2x²-14x+7>0

2x²+14x-7<0

դ)5x²>13x-8

5x²-13x+8>0

-5x²+13-8<0

138

x²+px+q>0 կամ x²+px+q<0

ա) -x²>7-3x

-x²-3x+7<0

x²-3x+7<0

բ) -x²<5x-6

-x²-5x+6<0

x²+5x-6>0

գ) -1,2x<3-0,5x²

0,5x²-1,2x-3<0

-0,5x²+1,2x+3>0

139

ա) 0,5x²>x

0,5x²-x>0

x(0,5x-1)>0

x=0 0,5x-1=0

0,5x=1

x=1:0,5

x=2

x ϵ (-∞:0)U(2:+∞)

բ) 1,3x²<2x

1,3x²-2x<0

x=(1,3x-2)<0

x=0 1,3x-2=0

1,3x=2

X=2/1,3=20/13

x ϵ (-∞:0)U(20/13:+∞)

գ)31/2x<x2

31/2x-x²<0

x=(31/2-x)<0

x=0 31/2x-x=0

x=7/2

x ϵ (-∞:0)U(7/2:+∞)

դ)7/8x>13/5x²

7/8x-13/5x²>0

x=(7/8-13/5x)>0

x=0 7/8-13/5x=0

13/5x-7/8=0

13/5x=7/8

7/8=8/5=35/64

x ϵ (-∞:0)U(-35/64:+∞)

ե)7>4x²

7-4x²>0

(√7-2x) (√7+2x)>0

7-4x²=0

-4x=-7

x²=7/4

x=+-√7/4=+√7/2

x ϵ (-√7/2:+√7/2)

զ)5-x²

5+x²<0

x²=-5

x²=-5

x=+-√5

x ϵ (-√5:+√5)

է)2x²❤

2x²-3<0

2x²-3=0

2x²= 3

x²=3/2

x²=+-√3/2

x ϵ (-√3/2:+√3/2)

141

ա)5(x-1)²>5(1-x)-x

5(x²-2x+1)>5-5x-x

5x²-10x+5-5+5x+x>0

5x²-4x>0

x(5x-4)>0

x(5x-4)=0

x=0 5x-4=0

5x=4

x=4/5

x ϵ (-∞:0)U(4/5:+∞)

բ)2(x+1)²<2(2x+1)-(x-1)(x+1)

2(x²+2x+1)<4x+2-x²+1

2x²+4x+2-4x-2+x2-1<0

3x²-1<0

3x²-1=0

3x²<1

x²<1/3

x=+-√1/3=+-1/√3

x ϵ (-1/√3:+1/√3)

գ)(x-1)²+(x-2)²<1

x²-2x+1+x²-4x+4<1

2x²-6x+4+4<1

x²-3x+2<0

D=9-8=1

x₁₂=3+-√1/2

x₁=3-1/2=1 x₂=3+1/2=2

x ϵ (1:2)

դ) (x+3) (x-2)>3x+10-(x+2)²

x²-2x+3x-6>3x-10-x²-4x-4x-4

x²-2x+3x-6-3x-10+x²+4x+4>0

2x²+2x-12>0

x²+x-6>0

D=1+24=25

x₁₂=-1+-√25/2

x₁=-1-5/2=-6 x₂=-1+5/2=4

x ϵ (-∞:-6)U(4:+∞)

Homework 07. 04. 22

Task 1

Choose the right word

Our teacher valued my essay (high, highly).

Sergey Bubko broke a new world record by jumping over 6 meters (high, highly) in a pole volt competition.

Mark Grigoryan is a (high, highly) educated man.

Task 2

Translate into English

Խնդրում եմ, ավելի դանդաղ քայլի՚ր: Ես հազիվ եմ կարողանում հասնել քեզ: (catch up with somebody)

Please walk a bit slower. I hardly catch up with you.

Դու տեսե՞լ ես «Պինդ ընկույզը» ֆիլմը:

Have you seen «The hard nut» movie?

Դու հազիվ թե կարողանաս հանձնել քննությունը, եթե ջանասիրաբար չպատրաստվես դրան:

You hardly can pass the exam, if you don’t work hard.

Task 3

Մի՚ վախեցիր, ես միայն ուզում եմ զգուշացնել քեզ հնարավոր վտանգների մասին:

Don’t be afraid, I just want to let you know about the potential dangers.

Նա արդարացիորեն պատժվեց այդ հանցանքը կատարելու համար: (commit a crime)

He justly got punished for committing that crime.

Դու պետք է արդար և անկողմնակալ լինես: (impartial)

You have to be just and impartial.

Task 4

Choose the right word

That issue has been (wide, widely) discussed.

To do this physical exercise you should, first of all, stretch your legs (wide, widely).

Task 5

Translate into English

Սննդամթերքի գները բարձրացել են, բայց ես այսօր արևածաղկի ձեթը էժան գնեցի:

The price of food has raised, but I bought sunflower oil cheap today.

Ինչպե՞ս կարելի է արձակուրդը էժան և հետաքրքիր անցկացնել:

How can I spend my vacation cheaply and interesting?

Task 6

Translate the continuation into English

A friend of mine usually repairs his car himself, whereas I վերանորոգման եմ տալիս իմ ավտոմեքենան: have (get) it repaired.

She has gone to the dressmaker’s shop. She wants կարճացնել իր զգեստը: to het cut short her dress.

He has gone to the dentist. Նա ուզում է հեռացնել իր ատամը: He wants to have is tooth removed.

Task 7

Make another suggestion in the way it is given in the model.

Tom suggested that we should go to France for our holiday.

Hadn’t we better go to Spain?

Kate suggested that we should go shopping in the afternoon.

Hadn’t we better go to the restaurant and have dinner in the afternoon?

Mary suggested that we should buy an umbrella for Mother as a Christmas present.

Hadn’t we better buy a dress?

IV. Write an essay on this interesting topic “Do we work to live or live to work?“

I think both ideas exist, it just depends on how our lives will be arranged, whether we would have a favorite job which  we  enjoy, or if we will just do what we want to do to earn money to live. Some people in this life just work to survive. And the reason is that they do not have their favorite job. Unfortunately, there are many such people. Life is full of difficulties and surprises. Such people work for a living. But there is also the opposite too. There are people who do their favorite job and enjoy it.  In that case, work becomes a  way of subsistence and pleasure. In such cases, people live to work.

ՀՀ անասնապահություն

• Բնութագրե՛ք ՀՀ անասնապահության կերային բազան: Ինչպիսի՞ տնտեսական և բնապահպանական հիﬓախնդիրներ են առնչվում դրան:

Անասնապահության զարգացման հնարավորությունները պայմանավորված են նախ և առաջ դրա կերային բազայով: Աշխարհի պետությունների մեծ մասում, ինչպես և Հայաստանում, տարվա տաք սեզոնին անասունները սնվում են արոտային թարմ խոտով, իսկ ցուրտ սեզոնին՝ նախօրոք կուտակված մսուրային կերով: Մեր երկրում արոտային կերը բավարար է, բայց անբավարար է մսուրային կերը:

Մսուրային կերի խդիրը լուծելու համար օգտագործում են բնական խոտհարքները, կերային մշակաբույսերը /բազմամյա ու միամյա խոտաբույսեր, անասնակերի եգիպտացորեն, կերային արմատապտուղներ/, ինչպես նաև խտացված և համակցված կերը, որն արտադրվում է արդյունաբերական եղանակով:

• Ի՞նչ գործոններով է պայմանավորված թռչնաբուծության արագ վերելքը ﬔր երկրում:

Թռչնաբուծությունը վերջին տարիներին ամենաարագ աճող ճյուղն է: Այժմ այն ոչ միայն լիովին բավարարում է թռչնի մսի և ձվի ներքին շուկայի պահանջարկը, այլև արտադրանքի մի մասն արտահանվում է: Գործում են խոշոր թռչնաբուծական ֆաբրիկաներ մերձերևանյան գոտում  /Լուսակերտ, Արզնի/, ինչպես նաև Գյումրիում և Կապանում:

• Ի՞նչ առանձնահատկություններ ունեն ﬔղվաբուծությունն ձկնաբուծությունը ՀՀ- մ:

Անասնապահության ճյուղերից ՀՀ-ում առանձնահատուկ նշանակություն ունի մեղվաբածությունը: Բազմերանգ ծաղիկներով ծածկված լեռնային տափաստաններին ու ալպյան մարգագետինները հնարավորություն են տալիս ստանալ բարձորակ մեղր: Միաժամանակ, մեղուները անփոխարինելի դեր են կատարում ծաղիկների փոշոտման գործում, նպաստում են բերքատվության բարձրացմանը և սերմերի բարելավմանը:

Լայն իմաստով՝ անասնապահության ճյուղ է համարվում նաև ձկնաբուծությունը: Նախկինում ձկան որս կատարվում էր միայն Սևանա լճում: Սևանի ձկնային պաշարների չկարգավորվող, անխնա որսի հետևանքով այժմ լճի բոլոր տեսակի ձկներն /այդ թվում՝ սիգի, կողակի/ արդյունագործական պաշարները գտնվում են սպառման վտանգի տակ: Այժմ դրան զուգահեռ՝ ձկնաբուծոթյան ծավալներն աճում են հանրապետության մի քանի փոքր լճերում, գետերի հունի մեձակա արհեստական ջրավազաններում, ջրամբարներում և հատկապես Արարատյան դաշտի աղակալած հողերում ստեղծված արհեստական լճերում: Վերջին տարիներին այս ջրավազաններում բուծված ձկան մի մասը արտահանվում է:

Ժառանգական փոփոխություններ: Մուտացիա

Փոփոխականությունը, կարգաբանորեն ազգակից օրգանիզմների և դրանց խմբերի հատկանիշների ու հատկությունների բազմազանությունն է։ Փոփոխականությունը հատուկ է կենդանի օրգանիզմներին, որի պատճառով բնության մեջ չկան բոլոր հատկանիշներով նման անհատներ։ «Փոփոխականություն» տերմինն օգտագործվում է նաև արտաքին ներգործություններին մորֆո–ֆիզիոլոգիական փոփոխություններով պատասխանելու օրգանիզմների ունակությունը նշելու և էվոլյուցիայի ընթացքում օրգանիզմների փոխակերպումները բնութագրելու համար։ Տարբերում են ժառանգական կաղամբի աճման ձևերի ժառանգական և ոչ ժառանգական (պարատիպային), անհատական և խմբային, որակական և քանակական, ինքնուրույն և կոռելյատիվ (հարաբերակցական), նպատակադրված և ոչ նպատակադրված (ըստ Չ․ Դարվինի՝ որոշակի և անորոշ), հարմարվողական (ադապտիվ) և ոչ հարմարվողական փոփոխականությունյան ձևեր։ ժառանգական փոփոխականությունը պայմանավորված է տարբեր մուտացիաներ (մուտացիոն փոփոխականություն) և խաչասերումների ժամանակ գեների վերահամակցումների (համակցված փոփոխականություն) առաջացմամբ։ ժառանգական փոփոխականությունյան վրա է հիմնված անհատական տարբերությունների ողջ բազմազանությունը, այն ընդգրկում է ինքնուրույն, կոռելյատիվ, հարմարվողական և ոչ հարմարվողական փոփոխականությունները։ Ոչ ժառանգական փոփոխականությունը ընդգրկում է այն փոփոխությունները, որոնք առաջանում են արտաքին գործոնների (սնուցում, ջերմաստիճան, լույս, խոնավություն և այլն) ներգործությունից։ Ոչ ժառանգական հատկանիշները չեն փոխանցվում ժառանգաբար և հաջորդ սհրունդներում զարգանում են միայն համապատասխան պայմանների առկայության դեպքում (մոդիֆիկացիոն փոփոխականություն)։ Սակայն ղուտ ոչ ժառանգական հատկանիշներ և հատկություններ չկան, քանի որ դրանք արտաքին միջավայրի ազդեցություններին պատասխանելու օրգանիզմների ժառանգականորեն պայմանավորված ունակության արտացոլումն են։ Ուստի, ժառանգական և ոչ ժառանգական փոփոխականություները սերտորեն կապված են միմյանց հետ։

Ոչ ժառանգական փոփոխականությանը բնորոշ են հետևյալ հատկությունները.

• փոփոխությունների խմբային բնույթ;
• չի ժառանգել սերունդը;
• գենոտիպի մեջ հատկանիշի փոփոխություն.
• փոփոխության աստիճանի հարաբերակցությունը արտաքին գործոնի ազդեցության ինտենսիվությանը:

Մուտացիա

Մուտացիան գենոտիպի կայուն փոփոխությունն է որն իրականանում է արտաքին կամ ներքին միջավայրի ազդեցության տակ։ Մուտացիաները լինում են՝ ինքնաբուխ, առաջանում են ինքնաբերաբար օրգանիզմի ողջ կյանքի ընթացքում իր համար նորմալ շրջակա միջավայրի պայմանների դեպքում և աջակցված, գենոմի ժառանգվող փոփոխությունները, որոնք առաջանում են շրջակա միջավայրի ոչ բարենպաստ ազդեցության կամ արհեստական պայմաններում այս կամ այն մուտագեն ազդեցությունների արդյունում։ Մուտացիաների առաջացմանը հանգեցնող հիմնական պրոցեսներն են՝ ԴՆԹ-ների կրկնապատկումը, ԴՆԹ-ների վերականգնման խախտումները:

Մուտացիաները լինում են՝

• ինքնաբուխ, առաջանում են ինքնաբերաբար օրգանիզմի ողջ կյանքի ընթացքում իր համար նորմալ շրջակա միջավայրի պայմանների դեպքում  մոտավոր հաճախականությամբ յուրաքանչյուր նուկլեոտիդի բջջային գեներացիայի ընթացքում,
• աջակցված, գենոմի ժառանգվող փոփոխությունները, որոնք առաջանում են շրջակա միջավայրի ոչ բարենպաստ ազդեցության կամ արհեստական պայմաններում այս կամ այն մուտագեն ազդեցությունների արդյունում։

Մուտացիաների առաջացմանը հանգեցնող հիմնական պրոցեսներն են՝ ԴՆԹ-ների կրկնապատկումը, ԴՆԹ-ների վերականգնման խախտումները և գենետիկական ռեկոմբինացումը։

Հարդագողի Ճամփորդները վերլուծություն

Մեր հասարակության մեջ չափազանց շատ են ստանդարտներն ու մարդկանց կողմից ձևավորված կարծրատիպերը: Ինքս չեմ համակերպվում դրանց հետ, որովհետև հասարակության մեջ ընդունված է, քննադատել այն մարդկանց, ովքեր ունեն ոչ ստանդարտ ապրելակերպ կամ մտածելապերպ: Հասարակության համար այդ մարդիկ նորմալ չեն: Այդպիսի մարդիկ դուրս են հասարակության նորմաներից, և իրենց տեղը այս կյանքում չափազանց դժվարությամբ են գտնում: Շատերն անգամ չեն էլ գտնում…

Չարենցն իր ստեղծագործության մեջ այդ մարդկանց անվանել է «հարդագողի ճամփորդներ»: Հարդագողի ճամփորդներն ամեն գնով գնում են իրենց նպատակի, երազանքի հետևից: Նրանք միշտ փնտրտուքների մեջ: Նրանք արդարություն են փնտրում: Նրանք կյանքում իրենց տեղն են փնտրում… Նրանք պայքարում են: Նրանց ճանապարհը հեշտ չէ:

Սակայն ամեն մեկին վիճակված չէ լինել հարդագողի ճամփորդ: Ոչ բոլորն են պատրաստ կյանքի անսպասելի երբեմն նաև դառը անակնկալներին: Ոչ բոլորն են պատրաստ պայքարել: Ոչ բոլորն են պատրաստ լսել իրենց շրջապատի քննադատությունները, և այդքանից հետո էլի շարունակել պայքարել:

Ամեն մարդ ունի իր պատճառները: Բայց ցավոք մենք ունակ չենք լսել և հասկանալ նրանց: Մենք չգիտակցելով թե ինչ է կատարվում այդ մարդու ներսում, ցավեցնում ենք:

Ցավոք մեր ստանդարտների պատճառով շատ մարդկանց երազանքներն ու նպատկներն այդպես էլ չեն իրականանում: Մենք մեր ստանդարտներով կոտրում ենք մարդկանց հույսը: Մենք մեր ստանդաարտներով կոտրում ենք մարդկանց: Մեր ստանդարտների պատճառով, մենք այսօր ապրում ենք մեր ձեռքերով քանդած աշխարհում:

Մարդի՛կ, մի եղեք այսքան սահմանափակ: Մի քննադատեք ու կոտրեք այն մարդկանց ովքեր իսկապես փորձում են փնտրել իրենց տեղն այս աշխարհում: Ի վերջո հասկացե՛ք, որ մեր խնդիրների մեծամասնությունը ստեղծվում է հենց մեր հիմար ստանդարտների ու կարծրատիպերի պատճառով…